Wędrówki

Materiały metodyczne

Artykuły

Gawędy

Mapa wydarzeń

Dubienka n. Bugiem [Wojna w obronie Konstytucji 3 Maja]

Miejsce bitwy Dywizji gen. Kościuszki w czasie wojny w obronie Konstytucji 3 Maja.

Dubienka n. Bugiem [Powstanie Kościuszkowskie 1794]

Miejsce bitwy dywizji gen. Wedelstedta z Rosjanami w dniu 3 VI 1794 r.

Chełm [Powstanie Kościuszkowskie 1794 ]

Miejsce bitwy dywizji gen. Zajączka z Rosjanami w dniu 8 VI 1794 r.

Zamość [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Zdobycie twierdzy przez Wojska Księstwa Warszawskiego w dniu 20 maja 1809 roku. W walkach brała udział Joanna Żubrowa – pierwsza kobieta odznaczona Virtuti Militari. Obrona twierdzy przed wojskami rosyjskim na przełomie lat 1812–1813.

Zamość [Powstanie Listopadowe]

Obrona twierdzy przed wojskami rosyjskim do 21 X 1831 r.

Tarnobrzeg [Powstanie Listopadowe]

Przejście korpusu gen. Ramoriny do Galicji we wrześniu 1831 roku.

Horodło n. Bugiem [Powstanie Styczniowe]

Kopiec upamiętniający Unię Polsko-Litewską. Usypany 10 X 1861 r., w 448. rocznicę podpisania unii, przez delegacje ze wszystkich zaborów w okresie manifestacji patriotycznych poprzedzających wybuch Powstania Styczniowego.

Kurów [Powstanie Styczniowe]

Miejsce zwycięskiej bitwy w dniu 24 I 1863 r. oraz obozu powstańczego.

Żyrzyn [Powstanie Styczniowe]

Miejsce zwycięskiej bitwy w dniu 8 VII 1863 r. oddziałów Korpusu Lubelskiego gen. Kruka-Heidenreicha.

Rebizanty [Przed wybuchem I wojny światowej]

Kamień upamiętniający miejsce, w którym Józef Piłsudski w 1901 r. przekroczył granicę austriacko-rosyjską, po ucieczcie ze szpitala więziennego w Petersburgu. Wcześniej w miejscu tym Józef Piłsudski wraz ze Stanisławem Wojciechowskim przemycali „bibułę” (konspiracyjną prasę) do zaboru rosyjskiego.

Jastków [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914-1922]

Szlak I Brygady Legionów na Lubelszczyźnie – bitwa 4 pp. Legionów w dniach 31 VII–5 VIII 1915 r.

Dęblin, Jeziorany (dawniej Łysobyki), Kock, Parczew [Odrodzenia Rzeczypospolitej 1914-1922]

Rejon koncentracji Grupy Uderzeniowej Frontu Środkowego, która rozgromiła Armię Czerwoną w Bitwie Warszawskiej.

Cyców [Odrodzenia Rzeczypospolitej 1914-1922]

Miejsce boju IV Brygady Jazdy z brygadą Armii Czerwonej w dniu 15 VIII 1920 r.

Zamość [Odrodzenia Rzeczypospolitej 1914-1922

Obrona miasta przed Armią Konną Siemona Budionnego w końcu sierpnia 1920 r. W arsenale znajduje się pamiątkowa tablica w językach polskim i ukraińskim ku czci dowódcy obrony miasta gen. Marko Bezruczki.

Komarów [Odrodzenia Rzeczypospolitej 1914-1922]

Bój Dywizji Jazdy gen. Juliusza Rómmla z I Armią Konną Siemona Budionnego w dniu 31 VIII 1920 r

Lidzbark Warmiński [Wojna w obronie Konstytucji 3 Maja]

Podczas wojny w obronie Konstytucji 3 maja biskupem warmińskim był Ignacy Krasicki, zwany „księciem poetów”, autor Hymnu Szkoły Rycerskiej „Święta miłości kochanej Ojczyzny”.

Nidzica, Pasym, Szczytno [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Od marca do czerwca 1807 r. 2 Dywizja Kaliska gen. Józefa Zajączka wzięła udział w walkach na terenie Warmii i Mazur, stanowiąc korpus obserwacyjny nad rzeką Omulwią, łączący dwa ugrupowania armii Napoleona. Dywizja zebrała się w Nidzicy (część oddziałów nadeszła spod Grudziądza), operując w kierunku na Pasym i Szczytno, tocząc liczne boje i potyczki.

Brodnica [Powstanie Listopadowe]

Aby nie kapitulować przed carem 5 października 1831 r. granicę pruską pod Brodnicą, przekracza Armia Polska, a wraz z nią członkowie Sejmu i Rządu. Rozbrojeni, wędrują przez Grudziądz i Pomorze oraz ziemie niemieckie na emigrację we Francji.

Barczewo [Kultura i nauka Niepodległej]

W Barczewie 7 II 1877 r. urodził się Feliks Nowowiejski – autor melodii do wiersza Marii Konopnickiej „Rota” oraz „Hymnu do Bałtyku”, odśpiewanego podczas Zaślubin z Morzem w Pucku 10 II 1920 r. W latach 1898–1900, pracował jako organista w Olsztynie. Dyrygował chórem 1000 osób podczas prawykonania wykonania „Roty”, podczas odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego. W Barczewie znajduje się muzeum Feliksa Nowowiejskiego.

Ogródek [Kultura i nauka Niepodległej]

W Ogródku mieszkał poeta Michał Kajka. Pierwsze wiersze publikował w piśmie „Mazur” i „Gazecie Ludowej”. Prowadził w Ogródku bibliotekę Towarzystwa Czytelni Ludowych, był założycielem Mazurskiej Partii Ludowej i działaczem plebiscytowym. W Ogródku znajduje się muzeum jemu poświęcone.

Gietrzwałd [Kultura i nauka Niepodległej]

W Gietrzwałdzie znajdował się ośrodek polskości – Czytelnia Ludowa i księgarnia, gdzie Andrzej Samulowski zainicjował wydawanie polskiej „Gazety Olsztyńskiej” dla Warmiaków. Gietrzwałd to także Sanktuarium Maryjne i miejsce objawień w 1877 r. na Warmii – jedyne oficjalnie uznane przez Kościół objawienie, które miało miejsce w Polsce.

Olsztyn [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

11 lipca 1920 roku odbył się plebiscyt na Warmii i Mazurach. W Olsztynie oraz w miastach powiatowych południowych Mazur, a także w południowej Warmii i na Powiślu, działały utworzone w 1919 r. Mazurskie Komisariaty Plebiscytowe. Seweryn Pieniężny wydawał „Gazetę Olsztyńską” i był działaczem plebiscytowym. Jego pomnik i grób znajdują się w Olsztynie.

Brodnica [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

W sierpniu 1920 r. w rejonie Brodnicy Wojsko Polskie toczyło walki z sowiecką 12. Dywizją Strzelecką, internowaną ostatecznie w Prusach Wschodnich.

Białystok [Wojna w obronie Konstytucji 3 Maja]

W Boże Narodzenie 1791 r., pod natchnieniem uchwalenia Konstytucji 3 maja, Franciszek Karpiński napisał w pałacu Branickich kolędę „Bóg się rodzi”.

Suwałki [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Przez Suwalszczyznę przeciąga „Wielka Armia” Cesarza Napoleona, a w jej składzie V Korpus Polski księcia Józefa Poniatowskiego oraz polskie dywizje: gdańska, polska z Hiszpanii oraz Legia Nadwiślańska.

Berżniki [Powstanie Listopadowe]

W Kopciowie na Litwie, miejscu odległym o kilka kilometrów od Berżnik znajduje się grób Powstańców listopadowych, a wśród nich Emilii Plater. Można tam dotrzeć szlakiem rowerowym.

Puszcza Knyszyńska i Augustowska [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Puszcza Knyszyńska i Augustowska była rejonem największych walk powstańczych – znajdują się tam liczne pomniki i krzyże.

Balinka, Czarny Bród, Jastrzębna [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Miejsca potyczek oddziału płk. Konstantego Ramotowskiego.

Rygol, Kadysz [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Miejsca potyczek.

Wigrańce [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

W Wigrańcach, miejscu potyczki oddziału płk. Ramotowskiego z Rosjanami stoi krzyż powstańców styczniowych.

Sejny [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

W Sejnach, przy drodze do Augustowa, w miejscu dawnego targu bydlęcego stoi krzyż powstańców styczniowych, upamiętniający miejsce egzekucji powstańców.

Sarnetka [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Miejsce mogiły powstańca.

Puszcza Augustowska [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Miejsce straceń, gdzie obecnie stoi kościół.Pomnik w tzw. Uroczysku Powstańców w Puszczy Augustowskiej.

Ostrów Mazowiecka [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Formowanie Pułku Jazdy Tatarskiej im. Mustafy Achmatowicza (mahometańskiego), w skład którego weszli polscy Tatarzy (m.in. z Kruszynian i Bohonik), początkowo w Ostrowi Mazowieckiej, a następnie w Białymstoku (styczeń 1919 r.).

Białystok [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

9-ego lutego 1919 r. Wojsko Polskie wkroczyło do miasta, na Rynku Tadeusza Kościuszki stoi pomnik Józefa Piłsudskiego

Sejny [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

W Sejnach znajduje się pomnik oraz szlak rowerowy na pamiątkę powstania sejneńskiego, które miało miejsce w dniach 23–25 VIII 1919 r.

Berżniki [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Od 20 IX 1920 r. na terenie od Krynek przez Sokółkę, Kuźnicę, Augustów po Zelwę, Giby i Sejny trwała bitwa nad Niemnem. W Berżnikach na cmentarzu znajduje się pomnik bitwy n-iemeńskiej.

Będomin [Wojna w obronie Konstytucji 3 Maja]

Miejsce urodzenia Józefa Wybickiego, posła na Sejm Czteroletni, który uchwalił Konstytucję 3 Maja oraz autora polskiego hymnu narodowego.

Bydgoszcz [Powstanie Kościuszkowskie 1794]

Oswobodzenie Bydgoszczy od Prusaków.

Bydgoszcz, Grudziądz, Tczew, Gdańsk [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Podczas kampanii pomorskiej Wojska Polskiego w 1807 roku, grupa gen. Jana Henryka Dąbrowskiego porusza się w obrębie Bydgoszczy, Grudziądza, Tczewa i Gdańsk (kapituluje w maju 1807 r.)

Koronowo, Świecie [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Podczas kampanii pomorskiej Wojska Polskiego w 1807 roku, grupa płk. Amilkara Kosińskiego stacjonowała w obrębie Koronowa i Świecia.

Piła, Wałcz, Wieleń, Szczecinek [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Podczas kampanii pomorskiej Wojska Polskiego w 1807 roku, grupa płk. Garczyńskiego prowadziła działania w obrębie Piły, Wałcza, Wielenia i Szczecinka.

Słupsk [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Podczas kampanii pomorskiej Wojska Polskiego w 1807 roku, grupa płk Sokolnickiego stacjonowała pod Słupskiem.

Gdańsk [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

W Gdańsku stacjonuje „Dywizja Gdańska” Księstwa Warszawskiego, która w 1813 r. broni miasta przed Prusakami i Rosjanami.

Starogard Gdański [Powstanie ogólnopolskie 1846]

W 1846 r. Florian Ceynowa ze Sławoszyna k. Krokowej, absolwent Katolickiego Gimnazjum w Chojnicach, uczestnik konspiracji Filomatów Pomorskich, przygotowuje oddział do zdobycia Starogardu Gdańskiego w ramach planowanego trójzaborowego powstania.

Chojnice [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Chojnice – na przełomie XIX i XX wieku, w Katolickim Gimnazjum oraz innych pruskich szkołach, działała tajna polska organizacja młodzieżowa, nawiązująca nazwą do Filomatów Wileńskich

Krajna, Kociewie [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Od 17 stycznia do 10 lutego 1920 r. Wojsko Polskie wkraczało na Pomorze i Kaszuby i przyłączało je do Rzeczypospolitej.

Chełmno n. Wisłą [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

W muzeum miejskim w ratuszu można oglądać bardzo interesującą ekspozycję ukazującą przyłączanie Kaszub i Pomorza do Rzeczypospolitej.

Chełmża [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

22 I 1920 r., w rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego mały Wincenty Frelichowski wita Wojsko Polskie wkraczające do Chełmży.

Grab, Czeremcha, Radoszyce [Konfederacja Barska]

Miejsce okopów konfederatów barskich w Beskidzie Niskim (pow. Jasielski i Krośnieński).

Tarnobrzeg [Powstanie Kościuszkowskie1794]

W 1904 r. odsłonięto pomnik Bartosza Głowackiego na rynku miasta. W 1898 r., czyli w 50. rocznicę zniesienia pańszczyzny, odbyła się w Tarnobrzegu wielka inscenizacja bitwy pod Racławicami, której skutkiem była decyzja ufundowania pomnika.

Rzeszów [Epoka napoleońska i Księstwo warszawskie]

W maju i czerwcu 1809 r. zagony wojsk Księstwa warszawskiego zajmują przejściowo miasto.

Tarnobrzeg [Powstanie Listopadowe]

Przez miasto przeszły oddziały korpusu gen. Ramorino, który po klęsce Powstania złożył broń w Austrii.

Monkinie [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Miejsce straceń, gdzie obecnie stoi kościół.

Żarnowiec [Kultura i nauka Niepodległej]

W Żarnowcu znajduje się muzeum Marii Konopnickiej, pisarki i poetki, m.in. autorski Roty oraz Już Lipa roztula…

Przemyśl [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

W XI 1918 r. miasto zostało odbite przez Wojsko Polskie i stało się bazą wypadową dla odsieczy Lwowa. Walki polsko-ukraińskie toczą się na południe od Przemyśla, w rejonie Niżankowicz, Chyrowa i Ustrzyk Dolnych.

Wrocław [Powstanie Kościuszkowskie 1794]

We Wrocławiu znajduje się Panorama Racławicka, czyli muzeum, w którym można oglądać słynny obraz Bitwa pod Racławicami pędzla zespołu malarzy pod kierunkiem Jana Styki i Wojciecha Kossaka.

Szczawno Zdrój [Epoka napoleońska i Księstwo warszawskie]

W V 1807 r. wracający z Włoch do Polski (szlakiem żółto-niebiesko-żółtym) Pułk Ułanów Legionów Polskich (Legii Polsko-Włoskiej), stacza bitwę z Prusakami między Strugą i Szczawienkiem. Na Czerwonym Wzgórzu k. Szczawna Zdrój znajduje się pomnik, a na cmentarzu w Szczawnie grób Jana Benedykta Łączyńskiego. Bitwa ta została upamiętniona w 42. rozdziale „Popiołów”

Wrocław [Epoka napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Na rynku we Wrocławiu stoi pomnik Aleksandra Fredry, oficera ułanów wojsk Księstwa Warszawskiego.

Kłodzko [Powstanie Styczniowe]

W twierdzy kłodzkiej więzieni byli powstańcy styczniowi, którzy aresztowani byli przy przekraczaniu granicy z Prus do Królestwa Polskiego.

Jaworzyna Śląska [Kultura i nauka Niepodległej]

W Jaworzynie Śląskiej mieści się Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa.

Karpacz [Kultura i nauka Niepodległej]

W Karpaczu znajduje się Muzeum Sportu i Turystyki.

Wrocław [Kultura i nauka Niepodległej]

We Wrocławiu mieści się Muzeum Poczty i Telekomunikacji, Muzeum Militariów, w którym znajdują się zbiory z XVIII-XX w. oraz Izba Tradycji Wojsk Inżynieryjnych

Karpacz [Przed I wojną światową]

Na uniwersytecie we Wrocławiu studiuje Wojciech Korfanty.

Wałbrzych [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

W Wałbrzychu znajduje się grób Konstantego Skirmunta – polityka i dyplomaty, od 1914 r. członka Centralnego Komitetu Obywatelskiego Królestwa Polskiego, od 1916 r. członka Polskiego Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny w Rosji, w l. 1917–1919 członka KNP w Paryżu, członka delegacji na konferencję pokojową w Paryżu, w l. 1921–1922 ministra Spraw Zagranicznych, w l. 1922–1934 posła i ambasadora w Londynie.

Męka [Powstanie Listopadowe]

Na kościele znajduje się tablica ku czci por. Stefana Sawiskiego, oficera WP Powstania Listopadowego.

Brzeziny [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła Antoniego Sokolnickiego.

Dalków [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła zbiorowa powstańców na cmentarzu.

Dobra [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

24 II 1863 r. odbyła się tu bitwa z wojskami rosyjskimi, zbiorowa mogiła powstańców. na cmentarzu.

Grodziec [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła zbiorowa powstańców na cmentarzu.

Jeziorsko [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Zbiorowa mogiła powstańców.

Kruszyna [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

To miejsce bitwy z 29 VIII 1863 r. oraz mogiły zbiorowej powstańców.

Łask [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła nieznanego powstańca w lesie pod Łaskiem.

Niewiesz [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Pomnik na mogile powstańców na cmentarzu.

Piotrków Trybunalski [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Grobowiec powstańców na cmentarzu.

Poddębice [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Pomnik na mogile powstańców poległych pod Dalikowem.

Praszka [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

To miejsce bitwy z 11 IV 1863 r. oraz mogiły zbiorowej powstańców.

Pyszków [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła zbiorowa powstańców.

Radomsko [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Krzyż powstańców przy kościele.

Szadek [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła zbiorowa powstańców na cmentarzu.

Sędziejowice [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła zbiorowa powstańców.

Sieradz [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła zbiorowa powstańców.

Tur [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła zbiorowa powstańców.

Warta [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła zbiorowa powstańców.

Widawa [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła zbiorowa powstańców na cmentarzu.

Złotniki [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła powstańca Wojciecha Korytkowskiego.

Piotrków Trybunalski [Przed wybuchem I wojny światowej]

Miejsce strajku szkolnego w 1905 r.

Łódź [Przed wybuchem I wojny światowej]

Miejsce strajku szkolnego w 1905 r.

Lipce Reymontowskie [Kultura i nauka Niepodległej]

W Lipcach Reymontowskich znajduje się Muzeum Regionalne im. Władysława Reymonta. Dzięki protekcji ojca latach 1888–1893 dzięki pisarz pracował jako niskiej rangi funkcjonariusz Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, m.in. właśnie w Lipcach.

Łódź [Kultura i nauka Niepodległej]

W Łodzi warto odwiedzić przede wszystkim Muzeum Włókiennictwa, bo właśnie włókiennictwo rozsławiło Łódź w XIX i na początku XX wieku. Warto zajrzeć także do Muzeum Komunikacji Miejskiej, Muzeum Oświaty Ziemi Łódzkiej, Muzeum Papieru i Druku, Muzeum Sportu i Turystyki oraz do Muzeum Tradycji Niepodległościowych.

Opoczno [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Opocznie warto odwiedzić Muzeum Regionalne, w którym znajduje się dział dotyczący I wojny światowej.

Łabiszyn [Powstanie Kościuszkowskie]

30 IX 1794 doszło tu do bitwy dywizji gen. J. H. Dąbrowskiego z wojskami pruskimi.

Płonne [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Tutaj znajduje się grobowiec kpt. Szwoleżerów Gwardii Cesarza Napoleona – Jana Nepomucena Dziewanowskiego, zmarłego z ran po szarży pod Somosierrą.

Toruń [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Obrona miasta przed Austriakami

Brodnica [Powstanie Listopadowe]

5 X 1831 r. granicę pruską pod Brodnicą przekracza Armia Polska, a wraz z nią członkowie Sejmu i Rządu, aby nie kapitulować przed carem. Rozbrojeni, wędrują przez Grudziądz (gdzie część żołnierzy została uwięziona w tamtejszej twierdzy pruskiej w l. 1832–1833, stąd nazwa Gromady „Grudziąż” w Wielkiej Brytanii) i Pomorze oraz Niemcy na emigrację we Francji.

Grudziądz [Powstanie Listopadowe]

W muzeum im. ks. dr Władysława Łęgi znajduje się dział poświęcony powstaniu listopadowemu.

Łabiszyn [Wiosna Ludów 1848]

W Łabiszynie doszło do bitwy z wojskami pruskimi.

Skrwilno [Powstanie Styczniowe 1863-1865]

Na cmentarzu w Skrwilnie znajduje się zbiorowa mogiła powstańców.

Włocławek [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

We Włocławku znajduje się pomnik płk. Stanisława Bechiego, Włocha, który dowodził oddziałem na Mazowszu.

Włocławek [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

We Włocławku znajduje się pomnik płk. Stanisława Bechiego, Włocha, który dowodził oddziałem na Mazowszu.

Inowrocław [Kultura i nauka Niepodległej]

W Inowrocławiu znajduje się muzeum im. Jana Kasprowicza – jednego z najważniejszych poetów doby Młodej Polski.

Bydgoszcz [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

W Bydgoszczy warto zwiedzić Pomorskie Muzeum Wojskowe, w którym znajduje się Dział Powstania Wielkopolskiego i Odzyskania Pomorza w 1920 r. Ciekawą propozycją jest także Muzeum Dyplomacji i Wychodźstwa Polskiego, a także Muzeum Oświaty ze zbiorami dotyczącymi rozwoju oświaty w II RP.

Grudziądz [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Muzeum im. ks. dr Władysława Łęgi, w którym znajduje się m.in. dział poświęcony odzyskania Pomorza w 1920 r.

Kcynia [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Północna linia frontu Powstania Wielkopolskiego w styczniu i lutym 1919 r. przebiegała przez następujące miejscowości: Kowalewko – Nakło – Kcynia – Szaradowo – Samoklęski –Rynarzewo –

Szubin [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

W styczniu i lutym 1919 roku (8 I 1919; 11 I 1919; 1 II 1919) toczono walki o miasto Szubin w Powstaniu Wielkopolskim. Aby dowiedzieć się więcej, warto odwiedzić Muzeum Ziemi Szubińskiej.

Toruń [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

17 I 1920 roku do Torunia wkroczyły polskie wojska. Warto zwiedzić ekspozycję w Muzeum Okręgowym znajdującym się w Ratuszu oraz Dom Eskenów,gdzie można obejrzeć militaria z czasów XVIII–XX w.

Włocławek [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

W Muzeum Historii Włocławka można zwiedzić dział opowiadający o historii miasta i regionu od XVIII–XX w.

Żnin [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

11 I 1919 r. toczono walki o miasto w Powstaniu Wielkopolskim.

Częstochowa [Konfederacja Barska]

W czasie Konfederacji Barskiej twierdza i klasztor na Jasnej Górze był obsadzony przez Konfederatów.

Szczekociny [Powstanie Kościuszkowskie 1794]

6 VI 1794 odbyła się tutaj bitwa wojsk T. Kościuszki, w której poległ gen. Józef Wodzicki, gen. Jan Grochowski, a ranny został Bartosz Głowacki.

Częstochowa [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

W 1809 roku garnizon polski broni twierdzy i klasztoru przed wojskami austriackimi.

Krzykawka [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

5 VIII 1863 roku w Krzykawce poniósł śmierć płk. Francesco Nullo, oficer włoski, walczący o wolność Polski (od 1998 r. Krzykawka znajduje się w pow. Olkuskim woj. Małopolskiego.)

Częstochowa [Przed wybuchem I wojny światowej]

Wydarzenia rewolucji 1905 r.

Zagłębie Dąbrowskie [Przed wybuchem I wojny światowej]

Wydarzenia rewolucji 1905 r.

Zabrze [Przed wybuchem I wojny światowej]

W Zabrzu znajdują się muzea dokumentujące historię polskiego górnictwa, kluczowego dla powstania Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. W Zabrzu warto zwiedzić Muzeum Górnictwa Węglowego, Zabytkową Kopalnię Węgla Kamiennego Guido i Skansen Górniczy Królowa Luiza.

Będzin [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Będzinie warto zwiedzić Muzeum Zagłębia Dąbrowskiego i przyjrzeć się rozwojowi górnictwa, hutnictwa i militariów.

Bielsko-Biała [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Bielsku-Białej znajduje się Muzeum Techniki i Włókiennictwa – tu wytwarzano sukienne mundury dla Wojska Polskiego. W muzeum na Zamku poznamy dzieje miasta, w tym walk z agresją czeską w styczniu 1919 r., obejrzymy kolekcję broni.

Bytom [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Muzeum Górnośląskim w Bytomiu warto obejrzeć dział Powstań Śląskich.

Cieszyn [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

19 X 1918 r. w Cieszynie ogłoszono siedzibę polskiej Rady Narodowej 12 Księstwa Cieszyńskiego, pierwszej ziemi odrodzonej Rzeczpospolitej.

Częstochowa [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

Na częstochowskim cmentarzu odnajdziemy groby Lucjana Freytaga rannego pod Żyżynem i Ksawerego Wołowskiego – oficerów wojsk powstańczych. W Częstochowie warto odwiedzić także Jasnogórskie Muzeum Skarbu Narodowego, gdzie znajdziemy pamiątki z okresu walk o niepodległość oraz Muzeum Górnictwa Rud Żelaza.

Dąbrowa Górnicza [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Dąbrowie Górniczej warto odwiedzić Kopalnię Ćwiczebną „Sztygarka”, będącą oddziałem Muzeum Miejskiego.

Górki Wielkie [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Górkach Wielkich znajduje się Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej, jednej z najsłynniejszych pisarek II Rzeczypospolitej.

Katowice [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Katowicach mieści się Muzeum Śląskie, w którym poznamy dzieje Śląska oraz historię Powstań Śląskich.

Jaworzynka [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Jaworzynce znajduje się Muzeum Regionalne „Na Grapie”.

Krzywopłoty [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Krzywopłotach leżących na szlaku Orlich Gniazd znajduje się cmentarz legionowy w miejscu bitwy, która została stoczona w tym miejscu w październiku 1914 r.

Kęty [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Kętach na początku 1915 r. stacjonowała I Brygada Legionów.

Mysłowice [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Mysłowicach warto odwiedzić Muzeum Pożarnictwa oraz Muzeum Miejskie.

Pszczyna [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Pszczynie mieści się Muzeum Prasy Śląskiej im. Wojciecha Korfantego, w którym znajduje się również zrekonstruowany gabinet tego zasłużonego dla II Rzeczypospolitej polityka.

Pyskowice [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

Znajduje się tu Skansen Towarzystwa Ochrony Zabytków Kolejnictwa.

Racibórz [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Raciborzu warto odwiedzić Muzeum, a w nim dział Powstań Śląskich.

Ruda Śląska [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Muzeum Miejskim w Rudzie Śląskiej odnajdziemy dział plebiscytu i powstań śląskich.

Sławków [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

W Sławkowie w latach 1914–1915 stacjonował Departament Wojskowy Naczelnego Komitetu Narodowego. W tym mieście mieści się także Muzeum Regionalne, w którym znajdują się pamiątki z okresu I wojny światowej.

Skoczów i Wisła [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

Skoczów i Wisła to miejsce powstrzymania agresji czeskiej na Śląsk Cieszyński w dniach 23–29 I 1919 r.

Skoczów i Wisła [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

Skoczów i Wisła to miejsce powstrzymania agresji czeskiej na Śląsk Cieszyński w dniach 23–29 I 1919 r.

Wisła [Kultura i nauka Niepodległej]

W Wiśle warto odwiedzić Muzeum Narciarstwa.

Złoty Potok [Kultura i nauka Niepodległej]

W Złotym Potoku znajduje się Muzeum Regionalne im. Zygmunta Krasińskiego – poety doby romantyzmu, autora „Nie-boskiej komedii”.

Warka [Konfederacja Barska]

Muzeum Kazimierza Pułaskiego.

Warszawa, Zamek Królewski [Wojna w obronie Konstytucji 3 Maja]

Zamek Królewski – miejsce uchwalenia Konstytucji 3 Maja.

Warszawa, Bazylika Archikatedralna [Wojna w obronie Konstytucji 3 Maja]

W katedrze św. Jana znajduje się pomnik ku czci Stanisława Małachowskiego, marszałka Sejmu Czteroletniego.

Warszawa, Zamek Ujazdowski [Wojna w obronie Konstytucji 3 Maja]

Zamek Ujazdowski – tutaj znajdują się koszary X Regimentu Koronnego Pieszego, szefostwa Działyńskich.

Gołków [Powstanie Kościuszkowskie 1794]

Miejsce bitwy dywizji gen. Zajączka w dniu 10 VII 1794 r.

Maciejowice [Powstanie Kościuszkowskie 1794]

Muzeum Tadeusza Kościuszki.

Warszawa, Krzyż Rzezi Pragi [Powstanie Kościuszkowskie 1794]

Na rogu ulicy Jagiellońskiej i Alei Solidarności znajduje się krzyż, upamiętniający tzw. Rzeź Pragi, do której doszło 4 XI 1794 r.

Warszawa, Cmentarz Kamionkowski [Powstanie Kościuszkowskie 1794]

Na Cmentarzu Kamionkowskim znajduje się mogiła gen. Jakuba Jasińskiego i Tadeusza Korsaka poległych podczas obrony Pragi.

Raszyn [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Miejsce bitwy z 19 IV 1809 r. Znajduje się tu kapliczka, przy której zmarł płk. Cyprian Godebski – jego grobowiec znajduje się na cmentarzu powązkowskim w Warszawie. Warto odwiedzić mogiły poległych żołnierzy, kościół oraz groblę falencka.

Opinogóra [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Muzeum Romantyzmu – znajdują się tu m.in. pamiątki po gen. Wincentym Krasińskim i jego synu Zygmuncie, autorze „Nie-Boskiej komedii”.

Warszawa, Koszary Mirowskie [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Koszary Mirowskie – miejsce formowania 1 Pułku Szwoleżerów Gwardii.

Warszawa, Pałac Czapskich [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Pałac Czapskich – miejsce spotkań Towarzystwa Przyjaciół Ojczyzny.

Warszawa, Pałac pod Blachą [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Pałac pod Blachą – siedziba księcia Józefa Poniatowskiego.

Warszawa, Cmentarz Powązkowski [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Na Cmentarzu Powązkowskim znajduje się nagrobek ppłk. Jana Riedla.

Siedlce [Powstanie ogólnonarodowe1846–1848]

Na skrzyżowaniu ulic Świętojańskiej i Sienkiewicza stoi krzyż upamiętniający miejsce stracenia Pantaleona Potockiego – organizatora powstania 1846 r. oraz dowódcy ataku na koszary rosyjskie.

Dobre [Powstanie Listopadowe]

Miejsce bitwy z wojskami rosyjskimi w dniu17 II 1831 r.

Iganie [Powstanie Listopadowe]

W miejscu bitwy z 10 IV 1831 r. znajduje się pomnik. W Nowych Iganiach znajduje się także mogiła kpt. Hipolita Stokowskiego z Pułku Grenadierów Gwardii poległego w bitwie z wojskami rosyjskimi.

Kruki [Powstanie Listopadowe]

Grób gen. Ludwika Kickiego, poległego w szarży jazdy podczas bitwy pod Ostrołęką.

Mienia [Powstanie Listopadowe]

Mogiła Powstańców z 1831 r.

Warszawa, Olszynka Grochowska [Powstanie Listopadowe]

Mauzoleum na polu bitwy stoczonej w dniu 25 II 1831 r.

Ostrołęka [Powstanie Listopadowe]

Mauzoleum poległych w bitwie z wojskami rosyjskimi stoczonej 26 V 1831 r. W Ostrołęce warto odwiedzić także Muzeum Kultury Kurpiowskiej, z którego dowiemy się więcej o bitwie pod Ostrołęką.

Warszawa, Park Józefa Sowińskiego [Powstanie Listopadowe]

Pomnik gen. Józefa Sowińskiego w miejscu Reduty nr 56. Tablica pamiątkowa na kościele św. Wawrzyńca.

Warszawa, Reduta Ordona [Powstanie Listopadowe]

Kamień upamiętniający Redutę nr 54, zwaną „Redutą Ordona”.

Warka [Powstanie Listopadowe]

Kamień Pamiątkowy w miejscu urodzenia Piotra Wysockiego.

Warszawa, Pałac Gnińskich [Powstanie Listopadowe]

W tym gmachu mieści się Muzeum Fryderyka Chopina.

Warszawa, Krzyż Powstańczy w Wawrze [Powstanie Listopadowe]

Krzyż Powstańczy upamiętniający bitwę pod Wawrem mieści się między adresami Płowiecka 83 a Płowiecka 85.

Badzanów [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Pomnik powstańców Styczniowych.

Bolimów [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Pomnik i zbiorowa mogiła powstańców.

Dobre [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Zbiorowa mogiła powstańców.

Ligowo [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Zbiorowa mogiła powstańców.

Liw [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Zbrojownia na Zamku, w której obejrzeć można kolekcję broni palnej z XVIII–XX w.

Kamieńczyk [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Zbiorowa mogiła powstańców.

Puszcza Kampinoska, Sosna Powstańców [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

We wsi Górki w Puszczy Kampinoskiej znajduje się Sosna Powstańców.

Nagoszewo [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Pomnik i zbiorowa mogiła powstańców.

Nowe Miasto nad Pilicą [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Muzeum błogosławionego o. Honorata Koźmińskiego.

Ostrów Mazowiecka [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Zbiorowa mogiła powstańców.

Siedlce [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Pomnik ku czci powstańców styczniowych.

Sokołów Podlaski [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Pomnik ku czci ks. Stanisława Brzózki i Franciszka Wilczyńskiego.

Świedziebno [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Pomnik Stefana Gniazdowskiego.

Warszawa, Cmentarz Powązkowski [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Grób „Pięciu poległych” na Cmentarzu Powązkowskim.

Warszawa, Park Romualda Traugutta [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Krzyż i pamiątkowy kamień poświęcony Romualdowi Trauguttowi.

Warszawa, Wieżyca Mostu Poniatowskiego [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Tablica na wieżycy Mostu Poniatowskiego, w miejscu domu Traugutta, ufundowana przez 1 Kompanię Kadrową w 1921 r.

Warszawa, ul. Książeca [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Tablica na plebanii przy ul. Książęcej, w miejscu, gdzie obradował rząd narodowy.

Węgrów [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Pamiątkowy kamień w miejscu bitwy stoczonej 3 II 1863 r.

Gąbin [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Muzeum ziemi Gąbińskiej im. Felicjana Sławoj-Składkowskiego.

Milanówek [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Muzeum Rzeźby Jana Szczepkowskiego, który wykonał m.in. projekty sarkofagów Józefa Piłsudskiego do katedry wawelskiej.

Mińsk Mazowiecki [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Muzeum 7. Pułku Ułanów Lubelskich.

Rembertów [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Kamień Pamiątkowy w miejscu ćwiczeń Polskiej Organizacji Wojskowej w kwietniu 1917 r.

Płock [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Muzeum Mazowieckie, a w nim zbiory secesji oraz odrodzenia Rzeczypospolitej i obrony Płocka w 1920 r.

Warszawa [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Muzeum Warszawy.

Warszawa [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Muzeum Wojska Polskiego.

Warszawa [Kultura i nauka Niepodległej]

Muzeum Andrzeja Struga.

Warszawa [Kultura i nauka Niepodległej]

Muzeum Adwokatury Polskiej.

Warszawa [Kultura i nauka Niepodległej]

Muzeum Niepodległości X Pawilonu w Cytadeli.

Warszawa [Kultura i nauka Niepodległej]

Muzeum Historii Ruchu Ludowego.

Warszawa [Kultura i nauka Niepodległej]

Muzeum Historii Spółdzielczości.

Warszawa [Kultura i nauka Niepodległej]

Muzeum Kolejnictwa.

Warszawa [Kultura i nauka Niepodległej]

Muzeum Literatury.

Warszawa [Kultura i nauka Niepodległej]

Muzeum Marii Curie-Skłodowskiej.

Warszawa [Kultura i nauka Niepodległej]

Muzeum Ignacego Jana Paderewskiego i Wychodźstwa Polskiego w Ameryce.

Warszawa [Kultura i nauka Niepodległej]

Muzeum Zamku i Szpitala Ujazdowskiego.

Warszawa [Kultura i nauka Niepodległej]

Muzeum Żydów Polskich.

Warszawa [Kultura i nauka Niepodległej]

Muzeum Etnograficzne.

Przysucha [Kultura i nauka Niepodległej]

Muzeum im. Oskara Kolberga.

Głubczyce [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Muzeum Powiatowe Ziemi Głubczyckiej – dział dotyczący Odrodzenia Rzeczypospolitej w 1918 r.

Góra Św. Anny [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Muzeum Czynu Powstańczego i Mauzoleum w miejscu największej bitwy podczas III Powstania Śląskiego.

Opole [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Muzeum Śląska Opolskiego.

Połaniec [Powstanie Kościuszkowskie 1794 r.]

Miejsce obozu wojsk Tadeusza Kościuszki.

Kielce [Powstanie Kościuszkowskie 1794 r.]

Cmentarz katedralny – miejsce pochówku Bartosza Głowackiego, rannego w bitwie pod Szczekocinami stoczonej 6 VI 1794 r.

Radoszyce [Powstanie Kościuszkowskie 1794 r.]

Miejsce kapitulacji wojsk polskich po klęsce powstania dniu 16 XI 1794 r.

Sandomierz [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Zdobycie miasta przez dywizję gen. Sokolnickiego w 1809 r., które Stefan Żeromski opisał w „Popiołach”. W Sandomierzu znajduje się również kapliczka, w miejscu, gdzie 17 V 1809 r. poległ dowódca 12. Pułku Piechoty ks. ppłk. Marceli Lubomirski podczas szturmu Bramy Opatowskiej.

Wąsosz [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Nagrobek kpt. Samuela Suchodolskiego, asystującego Napoleonowi na wyspie św. Heleny.

Chęciny [Powstanie Listopadowe]

Grób Stanisława Giżyckiego oficera WP na cmentarzu.

Iłża [Powstanie Listopadowe]

Zwycięska bitwa gen. Samuela Różyckiego z Rosjanami stoczona w dniu 9 VIII 1831 r.

Kielce [Powstanie Listopadowe]

Nagrobki oficerów Wojska Polskiego w powstaniu listopadowym – Antoniego Bogdańskiego, Walentego Rzepeckiego, Ignacego Kasprzykowskiego, Franciszka Praussa, Józefa Bierzyńskiego, Edwarda Plewińskiego, Józefa Borkowskiego, Piotra Świerczewskiego.

Kłobuck [Powstanie Listopadowe]

Tablica ku czci płk. Floriana Zaremby na kościele.

Luborzyce [Powstanie Listopadowe]

Nagrobek oficera Wojska Polskiego Feliksa Boduszyńskiego na miejscowym cmentarzu.

Sielpia [Powstanie Listopadowe]

Muzeum Zagłębia Staropolskiego, zniszczonego przez Rosjan w czasie powstania.

Puszcza Jodłowa [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Miejsce licznych walk powstańczych – obok Nowej Słupi, Daleszyc i Bielic wspomniana w piosence harcerskiej „Ballada rajdowa”.

Bodzentyn [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Grób Stanisława Zygadlewicza oraz zbiorowa mogiła powstańców na cmentarzu.

Bogucice [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Zbiorowa mogiła powstańców na cmentarzu.

Brzeg-Brzeźno [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Pomnik przy drodze, w miejscu potyczki powstańczej.

Busk [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Zbiorowa mogiła powstańców na cmentarzu.

Chełmce [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Grób Konrada Andrzejowskiego na cmentarzu.

Cierno [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Grób Aleksego o. Józefa Gaszyńskich na miejscowym cmentarzu.

Gowarczów [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła powstańców Hipolita Sobeckiego i Andrzeja Jaroska.

Górce [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Zbiorowa mogiła powstańców na cmentarzu.

Grochowiska [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Miejsce bitwy i zbiorowa mogiła powstańców.

Jędrzejów [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Zbiorowa mogiła powstańców.

Kielce [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Nagrobek Augusta Zagrodzkiego, powstańca i sybiraka.

Końskie [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiły powstańców: Franciszka Makulskiego i Łęczkowskiego.

Małogoszcz [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Miejsce bitwy korpusu gen. Mariana Langiewicza stoczonej w dniu 24 II 1863 r. Na cmentarzu zbiorowa mogiła 175 powstańców, a także grób Stanisława Jaszowskiego, dowódcy jazdy w oddziale gen. Langiewicza.

Michów [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Nagrobek burmistrza Orzechowskiego oraz pomnik powstańców na cmentarzu.

Opatów [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Miejsce kilku bitew korpusu gen. Hauka-Bosaka stoczonych w dniach 25 XI 1863 i 21 II 1864 r. Pomnik mjr. Topora-Zwierzdowskiego oraz zbiorowa mogiła 7 powstańców.

Ossa [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Zbiorowa mogiła powstańców.

Ostrowiec [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Zbiorowa mogiła powstańców na cmentarzu.

Poświętne [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła Karola Sygietyńskiego poległego pod Żdżarami.

Sancygniów [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Nagrobek rodziny Deskurów na cmentarzu, nagrobki powstańców: Wiktora Zimnocha, Karola Konrada. Sarkofag Andrzeja Deskura w kościele.

Sosnówka [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła nieznanego powstańca.

Szkucin [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Mogiła zbiorowa powstańców.

Wąchock [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Muzeum Cystersów, a w nim dział poświęcony powstaniu styczniowemu.

Wąsosz [Powstanie Styczniowe 1863–1865]

Zbiorowa mogiła powstańców.

Ostrowiec Świętokrzyski [Przed wybuchem I wojny światowej]

Utworzenie w 1905 r. „Republiki”, na czele której stał inż. Ignacy Boerner. W Ostrowcu warto odwiedzić także Muzeum Historyczno-Archeologiczne.

Oblęgorek [Przed wybuchem I wojny światowej]

Znajduje się tu pałacyk ofiarowany przez naród Henrykowi Sienkiewiczowi. Tu złożyli mu wizytę „Beliniacy”.

Kielce [Przed wybuchem I wojny światowej]

Muzeum lat szkolnych Stefana Żeromskiego. W Muzeum Narodowym mieszczącym się w dawnym Pałacu Biskupim znajdują się sale poświęcone Józefowi Piłsudskiemu. Ponadto warto odwiedzić także Muzeum Wsi Kieleckiej oraz Muzeum Zabawy i Zabawek.

Starachowice [Przed wybuchem I wojny światowej]

Muzeum Przyrody i Techniki.

Starachowice [Przed wybuchem I wojny światowej]

Muzeum Przyrody i Techniki.

Jędrzejów [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1914–1922]

Muzeum Zegarów im. Przypkowskich oraz sala Komendanta Piłsudskiego (zachowana izba sztabowa z 1914 r.).

Drezdenko [Powstanie Kościuszkowskie 1794]

Pomnik Tadeusza Kościuszki.

Międzyrzecz [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Wchodził w skład departamentu poznańskiego Księstwa Warszawskiego
(w latach 1807-1815).

Wschowa [Epoka Napoleońska i Księstwo Warszawskie]

Wchodziła w skład departamentu poznańskiego Księstwa Warszawskiego
(w latach 1807-1815).

Drezdenko [Powstanie Listopadowe]

Przez miasto przechodzili do Francji żołnierze Wojska Polskiego po klęsce Powstania Listopadowego.

Babimost [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Podczas walk Powstania Wielkopolskiego, Babimost został czasowo zajęty przez oddział Jana Kudlińskiego. Następnie wraz z Kargową i Kopanicą stał się rejonem intensywnych walk w dniach 11–12 II 1919 r. Babimost nie znalazł się na terytorium II RP, ale działało tam żywe środowisko Związku Polaków w Niemczech. W Babimoście warto odwiedzić Izbę Pamiątek Regionalnych.

Gorzów Wielkopolski [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Gorzów Wielkopolski dawniej nosił nazwę Landsberg. Pierwszym po 1945 r. prezydentem miasta był Piotr Wysocki – uczestnik Powstania Wielkopolskiego, oficer WP w 70 pp, pochowany na cmentarzu w Gorzowie Wlkp.

Nowe Kramsko [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

W nocy z 2/3 II 1919 r. trwały tu walki powstańców wielkopolskich z Niemcami. We wsi znajduje się kamień upamiętniających poległych.

Wschowa [Odrodzenie Rzeczypospolitej 1918–1922]

Toczyły się tam walki Powstania Wielkopolskiego na zachodnich rubieżach regionu.